عکاسی روی ریل اندیشه گفتوگوی شهرآرا با ابراهیم بهرامی درباره پازلهای گمشده هنر عکاسی مشهد
ضحی زردکانلو| اگر بخواهیم ازطریق
نامهای معتبر، عکاسی مشهد را بشناسیم، بیشک ابراهیم بهرامی درمیان پژوهشگران و
مدرسان عکاسی مشهد از صدرنشینان است. بهرامی از معدود عکاسان پیشکسوت مشهدی است
که مدام دانش و اطلاعات خود را بهروز میکند؛ از ٣٠سال پیش که مدیریت موسسه
تحقیقات و مطالعات عکاسی آبگینه را بهعهده گرفت تا امروز که در معتبرترین جشنوارههای
بینالمللی، داوری میکند. او در این سالها توانسته است رزومهای پروپیمان از
دیپلمهای افتخار و مدال طلای جشنوارههای بینالمللی از کشورهایی چون آمریکا،
ژاپن، ایتالیا، ترکیه و... در کارنامه هنری خود ثبت کند. این عکاس پرافتخار مشهدی
اکنون خودش را عکاس مستند اجتماعی میداند و این روزها بیشتر عکاسی پرتره تدریس میکند.
ابراهیم بهرامی که مدتها از فضای رسانه فاصله گرفته بود، میهمان تحریریه شهرآرا
بود. در گفتوگوی پیشرو با او درباره حرفه عکاسی با محوریت آموزش و مطبوعات گپ
زدهایم.
همواره اعتبار و احترام محسوسی همراه نام ابراهیم
بهرامی بوده است. بهنظر شما این موفقیت از کجا نشئت میگیرد؟
راهی را در عکاسی انتخاب کردم که فکر میکردم راه درستی
است. شاید نزدیک به ٣٠سال پیش بود که بههمراه برخی دوستان عکاس در مشهد، تشکلهایی
را برای تحقیق و پژوهش عکاسی راهاندازی کردیم تا بتوانیم بهصورت علمی و تخصصی
فعالیت کنیم. ازجمله بانک اطلاعات عکاسان خراسان و موسسه آبگینه. در این مسیر، به
موفقیتهایی هم دست یافتیم و رزومههایی ایجاد شد و شاید فعال نبودن بعضی پیشکسوتان
عکاسی باعث شد که ما بیشتر در چشم باشیم. همچنین حضور در جشنوارهها و داوریها
و... باعث شده است نامم سر زبانها باشد، وگرنه من همان فرصتی را داشتم که دیگران
داشتند.
شما فعالیت هنری خود را با کار سینما آغاز کردید، اما
سپس بهسراغ عکاسی رفتید و درزمینه چاپ عکس هم خیلی مطرح شدید، حتی برخی عکاسان
پایتختنشین برای چاپ عکسهایشان بهسراغ شما میآمدند. چه شد که علاوهبر عکاسی بهصورت
تخصصی به وادی چاپ عکس نیز ورود پیدا کردید؟
بله، شروع کار من با سینما بود اما علاقه زیادم باعث شد
که در یکی از لابراتوارهای عکاسی مشهد، مشغول بهکار شوم. آنجا بهصورت تخصصی و
علمی به مقوله چاپ عکس پرداختم که کلاسهایی تخصصی هم در این زمینه برگزار کردیم. ..
نمایشگاه عکس « ایندوس » در برگیرنده ی ۵۶ اثراز نگاه های متفاوت هشت هنرمند عکاس ایرانی ( محمدحامد اسدی/معین صالحی/ندا صیامی / رسا قوام شهیدی / معین کاظـمی/مژگان کنعانی/قدیر وقاری/شیدا یزدانی ) از سرزمین هندوستان است که از تاریخ پانزدهم لغایت ۲۱ تیرماه در « نگارخانه ی شهر » در مشهد برگزار شده است .
هندوستان با تنوع فرهنگیِ بسیار، دارای تاریخی کهن و پرباری است ، سرزمینی با نژادها، آیینها، و فرهنگهای گوناگونی با صدها زبان و هزاران گویش و لهجه هایی متاثر از فرهنگ و اقوامِ مختلف است ،تمدنِ ایندوس در این کشور، اقوام و فرهنگ های مختلفی از این سرزمینِ پهناور را همچون شاهرگی اقتصاد، مذهب و زندگی اجتماعی این مناطق را به یکدیگر پیوند داده است .
قلمرو «عکاسی» بعنوان هنری که توانسته نقش بی بدیلی
در ارتباطات اجتماعیِ عصرِ حاضر داشته باشد ، اهمیتِ ویژه ای در شناخت بصریِ اینگونه
فرهنگ ها و موقعیتهای مختلفِ جوامع بشری دارد ، که از طریق پرداختن به لایه های
درونیِ زندگیِ انسان امروزی ، شناخت عمیقی از جهان هستی و محیط اطرافمان به ما می دهد.
هرکدام از عکاسان این نمایشگاه ، از زاویه دید شخصیِ خود به موضوعاتی همچون ، آیین ها و مراسم ، مذهب ، هنر ، چهره ،
کار و زندگی و همچنین معماری این کشور
پرداخته اند.
این مجموعه ی عکس، در مدت زمان برپایی یازدهمین کنفرانس بین المللی هنر عکاسی دام دام هند، که عکاسان آن بعنوان میهمان در آن حضور داشتند درشهر های دهلی نو، کلکته ، آگرا ، جیپور و دیگرمناطق مختلف هندوستان عکاسی شده اند.
موسسه تحقیقات و مطالعات عکاسی آبگینه
همیشه با این سخن موافق بوده ام، که با احساس ترین افراد جامعه دل سوزان
جامعه اند. این بار سخن صمیمیت، خلاقیت، احساسات خوب عکس و توانایی مثبت
عکاس است .
مهم نیست که ما به چه درجه ای از تفکر رسیده باشیم، مهم
آنست که چگونه آن را به مرحله اجرا برسانیم و در واقع حس خود را که متکی بر
دیدن خود است به کار گرفته و ارتباطی را که باید با مخاطب برقرار سازیم،
بتوانیم خود را به او نزدیک کنیم .
شما اگر ظاهر زیبا و تمیزی دارید
افراد متکی به حس باصره را به سوی خود جلب می کنید و اگر با لحن آرام و
زیبایی سخن می گویید، توجه افراد متکی به حس سامعه به طرف شما جلب می شوند
وچنانچه احساسات وهیجانات دیگران را در برخورد تحریک می کنید افراد متکی به
حس لامسه را مجذوب خود کرده اید .
حالا اگر برای عکس خوب تلاش می
کنید وهدفی از قبل برای خود طرح ریزی کرده اید، باید بتوانید در هر شرایطی
اتکاء خود را به هدف از پیش تعیین شده خود سوق دهید . بارها دیده ام و
خوانده ام عکاسان خوب دنیا با این نوع عکاسی حمایت های عمومی را به خود جلب
کرده اند، و خیلی هم در کارشان پیشرفت داشته اند .
حالا حتماً خواهید گفت، ما که هر چه تلاش کردیم به بن بست خوردیم، واتفاقاً همان کوچه ای که وارد آن شدید و در انتها راهی به جایی نمی برد ذهن را در واقع تقویت کرده است تا مسیر مناسب را پیدا کرده است.
برای به وجود آوردن یک محرک حسی در خود باید خود و یا آن سوژه را در حالت
مورد نظر قرار دهید مثلاً اگر دوست دارید عکس بگیرید که بیننده احساس تنفر
نسبت به محیط داشته باشد و یا به عکس با نظری خوش، باید بتوانید رابطه را
حسی در خود حل کنید که در واقع هر چه محرک کم نظیرتر باشد، تأثیرش بیشتر
است .
بارها این تجربه را دیده ام که یک عکس خوب باید برخوردار از حس خوب باشد که توسط عکاس نشان داده شود .
در خیلی از مواقع بوده که عکاس آگاهانه و یا ناخودآگاه از چنین موردی سود
برده است . درحقیقت این افراد قادرند با زبان غیر شفاهی با عموم مردم
رابطة صمیمانه برقرار کنند .
زمانی که به رنگین کمان نگاه می کنید چه احساسی به شما دست می دهد؟
اگر
چه در رنگین کمان تنها چند رنگ اصلی و غیر اصلی را می یابیم که با نظمی
شگفت انگیز کنارهم قرار گرفته اند و در واقع نشان گر وحدت رنگهاست . رنگین
کمان و بسیاری از چیزهای دیگر محیط زندگی ما، یک محرک حسی اند که در ارتباط
با احساسات و هیجانات خاصی قرار دارند .
به عبارتی ساده با نگاه کردن به رنگین کمان احساساتی مانند:زیبایی، عظمت و لطافت در ما ایجاد می شود .
محرک حسی که ما آن را عامل اصلی در عکاسی می دانیم می تواند دیدن یک شیء و
یا تماس با چیزی باشد . به عبارت دیگر ممکن است آن را ببینیم و یا بشنویم و
یا حتی آن را لمس کنیم، در مثال رنگین کمان با مشاهده کردن به آن محرک،
حس خاصی را برانگیخته ایم تا پیام به مغز ارسال شود . و سپس ما آن را ثبت
کنیم و انتقال دهیم، جهان پر از محرک های حسی است که تأثیر برخی از آنها
عمیق و برخی سطحی است که ما در برابر آنها واکنش نشان می دهیم . یک عکس خوب
باید دارای تأثیرات حسی خوبی باشد وتنها عکس برداری صرف نباشد.
در
ابتدای این برنامه سید مجتبی خاتمی مطالبی در مورد اهمیت کتاب های ترجمه
شده و جایگاه مطالعه در پیشرفت و اعتلای هنر عکاسی بیان نمود و سپس مهدی
فاضل به عنوان مترجم به اهداف خود از انتخاب این کتاب و موارد کلیدی موجود
در آن پرداخت.
مهدی فاضل مترجم کتاب «عکاس؛ استودیو» در این مراسم عکاسی استودیویی را فرایند پیچیدهای دانست که درک نور و قواعد مربوط به فیزیک نور و تسلط بر ابزار عکاسی حداقلهای مورد نیاز آن است و عنوان کرد: عکاسی استودیویی به عنوان شاخه ای از عکاسی که فضای گستردهای را در دنیا به خود اختصاص داده است، به همراه شاخهها و زیر مجموعههای آن، به جهت ارتباط نزدیکش با دنیای اقتصاد و وجه تجاری عکاسی جزو یکی از مهمترین ژانرهای عکاسی است.
وی گفت: با این کتاب در ترم پایانی عکاسی آشنا شدم و بخش عمدهای از آن را برای پایان نامه خود ترجمه کردم و به این نتیجه رسیدم که این کتاب ظرفیت خوبی برای ترجمه کامل و چاپ دارد.
فاضل با اشاره به این موضوع که این کتاب کلیات عکاسی استودیویی را در بر میگیرد گفت: در این کتاب به عکاسی تبلیغاتی، پرتره و حتی معماری پرداخته شده است و خواندن آن برای افراد مبتدی بسیار مناسب و برای عکاسان حرفهای این ژانر خالی از لطف نیست.
کتاب «عکاس؛ استودیو» تالیف جان چایلد و ترجمه مهدی فاضل توسط نشر کتاب پرگار در ١٩٢ صفحه و شمارگان ١٠٠٠ به مبلغ ۲۵ هزار تومان منتشر گردیده است.
« پذیرش عضویت موسسه مطالعات عکاسی آبگینه درانجمن یورو فتو آرت »
موسسه مطالعات عکاسی آبگینه به عنوان چهل و چهارمین عضو انجمن یورو فتو آرت رومانی به عضویت این انجمن در آمد ،این دو سازمان فرهنگی با امضا پروتکل مشارکت ، توافق کردند که ضمن تبادل آثار هنرمندان از مسابقات و نمایشگاههای عکاسی یکدیگرحمایت کنند ، از اهداف و برنامه های دیگرهمکاری های این دو مرکز ، توسعه ی پروژه های فرهنگی متقابل و ارائه ی پاتروناژهای نمایشگاهی خواهد بود . « استفان تاس » رییس این انجمن ضمن تبریک به اعضای موسسه مطالعات عکاسی آبگینه اظهار امید واری کرد این توافق به پیشرفت عکاسی و همکاری های هنری و علمی هر دو کشور بیانجامد.